Medusa
De mythologie vertelt ons over het moedig aangaan van uitdagingen (problemen). Mythen zijn archetypische verhalen die op een eenvoudige en rechtstreekse wijze de kern van ons bestaan raken. Ze herinneren ons aan onze diepste verlangens en onthullen onze verborgen krachten en krachtbronnen. Mythen zijn ook overzichtskaarten van onze ware aard, paden die ons als mens met elkaar, met de natuur en met de kosmos verbinden. De Griekse mythe van Medusa illustreert de kern van trauma en beschrijft de weg naar transformatie.
In deze Griekse mythe veranderen degenen die Medusa recht in de ogen kijken in stenen beelden… Ze raken bevroren in de tijd. Voordat Perseus op weg gaat om deze behaarde slangachtige demon te verslaan vraagt hij Athene, godin van kennis en strategie, om raad. Haar advies is eenvoudig: Kijk de Gorgon onder geen beding aan. Perseus neemt dit advies ter harte. Hij bevestigt een beschermend schild om zijn arm waarin het beeld van Medusa zal worden weerspiegeld. Zo kan hij Medusa’s hoofd afhakken zonder haar in de ogen te kijken en voorkomt hij dat hij een stenen beeld wordt. We kunnen trauma’s alleen transformeren als we de directe confrontatie vermijden. Als we de vergissing begaan om het trauma direct bij de kop te pakken, dan zal Medusa ons, in overeenstemming met haar aard, in steen veranderen. Het is als met de Chinese vingervallen waar we als kind allemaal mee speelden; hoe meer we met trauma’s worstelen, hoe meer we in hun greep raken. Ik ben ervan overtuigd dat er in het geval van trauma een equivalent van het beschermende schild van Perseus is: de reacties van ons lichaam en het “levende lichaam” als verpersoonlijking van veerkracht en goedheid.
De mythe verbergt nog meer:
Uit Medusa’s wond komen twee mythische entiteiten tevoorschijn: Pegasus, het gevleugelde paard, en de eenogige reus Chryasor, de strijder met het gouden zwaard. Het gouden zwaard vertegenwoordigt de doordringende waarheid en helderheid. Het paard is een symbool van het lichaam en instinctief weten. De vleugels symboliseren transcendentie. Samen verbeelden ze transformatie via het ‘levende lichaam’. Samen vormen deze aspecten de archetypische kwaliteiten en bronnen die een mens moet mobiliseren om de Medusa die trauma heet, te genezen. Het vermogen om de weerspiegeling van Medusa waar te nemen en er een respons op te geven, ligt in onze instinctieve aard.
Uit: Levine, P.A. (2016). De stem van je lichaam. Trauma's helen met je lichaam als gids. Haarlem, Uitgeverij Altamira. (blz. 57-58)